وکالت بلاعزل | هر آنچه در مورد وکالت بلاعزل و خطرات آن باید بدانید
هرآنچه که باید در مورد وکالت بلاعزل بدانید
“وکالت بلاعزل” این روزها در دفترخانهها زیاد انجام میشود. مردم هنگام خرید و فروش مثلا ملک یا ماشین، وکالتنامه بلاعزل رد و بدل میکنند.
به این معنی که وقتی فروشنده پول را کامل دریافت کرد، به خریدار این اجازه را میدهد که به جای او کارهای اداری مثل انتقال سند را انجام دهد.
اما توجه داشته باشید که این وکالتنامه قراردادی است که میتواند ریسکها و خطراتی برای طرفین به خصوص خریدار در پی داشته باشد. سوء استفادهها و کلاهبرداریهای زیادی میتواند در این نوع وکالت اتفاق بیفتد.
بنابراین بهتر است قبل از بستن این نوع قرارداد در مورد شرایط و ضوابط حقوقی و قانونی این نوع وکالت بیشتر بدانیم.
وکالت نامه چیست؟
خب تکلیف وکالت ساده که مشخص است، موکل میتواند هر وقت که میخواهد وکیل را عزل کند. اما آن عقدی که این روزها زیاد در دفترخانهها برای خرید و فروش ملک و ماشین نوشته میشود وکالت بلاعزل است. در ماده ۶۷۹ قانون مدنی آمده که موکل میتواند هر وقت بخواهد وکیل را عزل کند مگر اینکه وکالت وکیل یا عدم عزل وکیل در ضمن عقد شرط شده باشد. در این حالت موکل دیگر حق عزل وکیل و فسخ وکالت را ندارد. این نوع وکالت، ممکن است دردسرهایی داشته باشد که در ادامه به آن اشاره میکنیم.
باطل کردن وکالت نامه بلاعزل چگونه است؟
اگر وکالت شما به شکل ساده باشد قرارداد وکالت در دو صورت عزل وکیل توسط موکل و استعفای وکیل قابل فسخ است.
یعنی چون قرارداد وکالت، قراردادی است جایز، طبق ماده ۶۷۹ قانون مدنی، موکل میتواند هر وقت بخواهد وکیلش را عزل و برکنار کند.
از طرفی دیگر، وکیل نیز حق دارد هر زمان که خواست از سمت وکالت استعفا دهد. درضمن عواملی دیگری هم باعث فسخ عقد وکالت از هر نوعی که باشد میشوند؛ این عوامل عبارتند از: فوت وکیل یا موکل، جنون وکیل یا موکل، سفاهت وکیل یا موکل، از بین رفتن مورد یا موضوع وکالت، انجام عملی منافی با وکالت توسط موکل و پایان مدت وکالت.
چگونه متوجه شویم شخصی از ما وکالت نامه دارد؟
برای آن که بدانیم آیا فردی از ما وکالت نامه دارد یا خیر باید به دفترخانه مراجعه کرد و از طریق کد ملی از بود یا نبود وکالت نامه مطلع شد.
چه مدارکی برای تنظیم وکالتنامه لازم است؟
- برای نوشتن وکالتنامه کارت ملی و شناسنامه وکیل و موکل و کپی آنها ضروری است.
- اگر قرار است برای خرید و فروش خودرو یا ملکی وکالت داده شود، باید سند و مدارکی که نشاندهنده مالکیت موکل است، به دفترخانهها ارائه کنید. یعنی هر حقی که قرار است از سوی موکل به وکیلی داده شود، باید مدارکی مبنی بر داشتن آن حق توسط موکل ارائه شود.
مواردی که در وکالتنامه باید رعایت کنید:
- وکالتنامه را به دقت بخوانید. تمام مواردی که میخواهید عنوان کنید، با جزئیات بنویسید.
- در معاملات کلان از طریق وکالتنامه، حتما قبل از انجام معامله اعتبار وکالتنامه از دفترخانه تنظیمکننده سند، کتباً استعلام شود.
- بهتر است فقط برای امور اداری از وکالت بلاعزل استفاده کنید و اگر ملکی خریداری میکنید، هرچه زودتر به سند قطعی تبدیل کنید.
- برای تنظیم وکالتنامه حتما به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنید. وکالتنامه شما باید به صورت کتبی نوشته شود و در دفترخانههای رسمی به ثبت برسد. در غیر این صورت وکالت شما فسخ شده، و قانونی نیست.
- از وکالتنامه دو نسخه تهیه کنید. یک نسخه دست فروشنده و یک نسخه دست خریدار باشد.
- با افرادی که نمیشناسید به هیچ عنوان معاملات وکالتی انجام ندهید.
سوالات متداول در مورد وکالت بلاعزل
1-آیا وکالت بلاعزل به معنای فروش ملک است؟
خیر. وکالت به مفهوم دادن نمایندگی است، چیزی که در قانون از آن به عنوان نیابت یاد شده و بر پایه اعتماد داده میشود. فردی که امور به او واگذار میشود وکیل و کسی که به شخص دیگری وکالت میدهد، موکل نام دارد.
2-آیا در وکالت بلاعزل، موکل میتواند به تنهایی وکیل را عزل کند؟
خیر. وکالت بلاعزل وکالتی است که در آن موکل به تنهایی نمیتواند وکیل را عزل کند. یعنی در وکالتنامه وکالت وکیل یا عدم عزل وکیل در ضمن عقد، شرط شده باشد. در این حالت موکل دیگر حق عزل وکیل و فسخ وکالت را ندارد.
3-چرا وکالت بلاعزل بین فروشنده و خریدار بسته میشود؟
به دلایلی مانند زمانبر بودن نقل و انتقال ملک، هزینهبر بودن نقل و انتقال، در دسترس نبودن سند یا عجلهای که فروشنده دارد، سند به نام خریدار زده نمیشود و مابین خریدار و فروشنده قرارداد وکالت بلاعزل بسته میشود و فروشنده، خریدار را برای انجام امور مربوط به سند مانند گرفتن استعلامهای ثبتی و مفاصا حسابهای شهرداری و در نهایت ثبت سند، وکیل میکند.
4-در صورت مرگ طرفین، تکلیف وکالت بلاعزل چه میشود؟
این قرارداد با مرگ طرفین، جنون طرفین، یا استعفای وکیل باطل میشود. پس بهتر است فقط برای انجام امور اداری این وکالت انجام شود و اگر ملکی به صورت وکالتی خرید و فروش میکنید، خیلی سریع وکالت آن را به سند قطعی تبدیل کنید.
5-آیا در وکالت بلاعزل حق دخالت و انجام امور از موکل گرفته میشود؟
خیر. در وکالت بلاعزل، موکل میتواند خودش تمام کارهای مربوط به معامله را انجام دهد و این حق از او گرفته نمیشود. پس اگر میخواهید تمام کارها توسط وکیل انجام شود، به طور صریح در وکالتنامه قید کنید که موکل حق دخالت و اجرای امور را ندارد.
6-اگر موکل فوت کند، تکلیف وکالتنامه و وکیل چیست؟
اگر موکل فوت کند، و خریدار هنوز سند مالی که خریده است به نام نزده باشد، باید وراث متوفی برای انتقال و امضای سند رسمی اقدام کنند. چون قرارداد با فوت موکل فسخ شده است.
7-آیا میتوان برای معاملههای وراثتی و شراکتی، وکالت بلاعزل انجام داد؟
بله. اما بهتر است از انجام وکالت در مورد معاملههای وراثتی و شراکتی که موکلین بیش از یک نفر هستند، بپرهیزید.
8-با وکالت بلاعزل آیا فروشنده حق فروش ملک به دیگری را دارد یا خیر؟
بله دارد. زمانی که شما از طریق وکالت بلاعزل ملکی را خریداری میکنید، تا زمانی که سند نزنید، شما صاحب خانه نیستید. در این شرایط فروشنده حق فروش ملک به دیگران را دارد.
9-برای جلوگیری از فروش مجدد ملک توسط موکل به دیگری، باید چه کار کرد؟
همزمان با تنظیم وکالتنامه، مبایعهنامه هم تنظیم کنید و در وکالتنامه حق فروش ملک به شخص دیگر را از فروشنده بگیرید. با تنظیم مبایعهنامه یعنی شما مالک ملک هستید و هر مشکلی پیش بیاید، میتوانید در دادگاه ثابت کنید.
10-بالاخره آیا وکالت بلاعزل تنظیم کنیم یا نه؟!
معامله وکالتی خطرات خاص خودش را دارد و حتی اگر مبایعهنامه نیز تنظیم کنید باز هم ممکن است حین انتقال سند به مشکلاتی بربخورید. اما گاهی اوقات مجبور هستید معامله وکالتی انجام دهید.
یادتان باشد که با دریافت سند وکالتی یا همان وکالت بلاعزل، شما همچنان صاحبِ خانه نیستید و هیچ چیزی بهطور رسمی به نام شما نشده است. بنابراین حتما به همراه وکالتنامه، مبایعهنامه بنویسید و مطمئن شوید که سند ملک توقیف یا در رهن بانک نباشد یا بدهی مالیاتی خاصی نداشته باشد.
با توجه به نکاتی که در بالا گفته شد، معامله وکالتی خطرات خاص خودش را دارد و حتی اگر مبایعهنامه نیز تنظیم کنید باز هم ممکن است حین انتقال سند به مشکلاتی بربخورید.
اما گاهی اوقات مجبور هستید معامله وکالتی انجام دهید. یادتان باشد که با دریافت سند وکالتی یا همان وکالت بلاعزل، شما همچنان صاحبِ خانه نیستید و هیچ چیزی بهطور رسمی به نام شما نشده است.
بنابراین حتما به همراه وکالتنامه، مبایعهنامه بنویسید و مطمئن شوید که سند ملک توقیف یا در رهن بانک نباشد یا بدهی مالیاتی خاصی نداشته باشد. بهتر است در خصوص تنظیم قرارداد وکالت مربوطه، با حقوقدان متخصص و باتجربه مشورت کنید و در نهایت در اسرع وقت برای تبدیل سند وکالتی به قطعی اقدام کنید.
نمونه وکالت نامه بلاعزل فروش ملک
موکل : آقای / خانم ………………………………. فرزند ……………………… بشناسنامه شماره ……………. متولد ……………….. صادره از …………….. به شماره ملی ………………….. ساکن ……………………………………………………
وکیل : آقای / خانم : ………………………………. فرزند ……………………… بشناسنامه شماره ……………. متولد ……………….. صادره از ……………. به شماره ملی ………………….. ساکن ……………………………………………………
مورد وکالت : مراجعه به ادارات شهرداری ، ثبت اسناد و املاک ، دفاتر اسناد رسمی ، آب ، برق ، گاز ، امور اقتصادی و دارائی ، سازمان نظام مهندسی و دیگر ادارات و مراجع و مقامات ذیربط و ذیمدخل جهت انجام کلیه امور ساختمانی و اداری و قانونی راجه به ششدانگ ………………….. به پلاک …………………… واقع در بخش ……………….. ثبت شده به شماره ………………. دفتر …………….. صفحه …………….. و اخذ مجوزات و استعلامات لازمه و تادیه کلیه هزینه ها و مخارج قانونی و تعمیر و مرمت و بازسازی رقبه و اخذ و دریافت پروانه ساختمانی از هر نوع و به هر نحو و انعقاد قرارداد با مهندسین به هر نحو و ترتیب و سپردن هر گونه تعهد و تصدیق امضاء و اخذ و دریافت هر میزان و مقدار مصالح ساختمانی و قیام و اقدام به تمامی تشریفات لازمه و تشکیل پرونده و تعقیب و پیگیری پرونده های متشکله و سپس در صورت فقد هر گونه منع قانونی فروش و انتقال قطعی سهمی موکل در رقبه یاد شده با جمیع متعلقات و لواحق و توابع آن و آب و برق و گاز منصوبه به هر شخص ولو خود وکیل و به هر قیمت و شرط و نحو و ترتیب و اسقاط کافه ی خیارات ولو خیار غبن به هر درجه و مقدار و تسلیم مبیع و قبض ثمن و سپردن هرگونه تعهد و ضمانت کشف فساد. ضمناً موکل ضمن عقد خارج لازم حق عزل وکیل و ضم و کیل را به مدت پنج سال از خود سلب و ساقط نمود .
حدود اختیارات : وکیل مرقوم دارای اختیارات تامه در خصوص مورد وکالت و لوازم آن از جمله حق توکیل به غیر ولو کراراً می باشد و اقدام و امضاء وی به جای اقدام و امضاء موکل معتبر است . مدلول این سند فقط در نفس وکالت مؤثر است .
بتاریخ …. / …. / ………… هجری شمسی .
منبع:سایت امور