وثیقه ملکی چیست؟ و شرایط گذاشتن وثیقه برای متهم و زندانی
تعریف وثیقه
وثیقه در لغت به معنای عهدنامه یا محکم کاری است.
وثیقه به طور کلی به ملک (غیرمنقول) یا دارایی (منقول) گفته میشود که در برابر شرطی نزد مقابل که می توان طرف قرارداد، بانک یا دادگاه باشد، گذاشته می شود و تا زمان وفای به عهد هم نزد طرف مقابل می ماند.
انواع وثیقه، ملکی، بانکی، کیفری و …
۱- وثیقه ملکی: وثیقه ملکی همان سند ملکی است توسط فروشنده برای انتقال به خریدار تنظیم می شود. این سند در دفترخانه، به طور رسمی تنظیم می شود.
سند ملکی می تواند به عنوان وثیقه در رهن بانک قرار بگیرد تا دارنده سند بتواند وام دریافت کند و یا اقساط خود را بپردازد.
با رهن گذاشتن سند ملکی به عنوان وثیقه می توان وام های مختلفی اخذ کرد. مثلا مالک یک خانه نوساز می تواند سند ملک را در رهن بانک قرار دهد و برای آن ملک وام دریافت کند.
لذا این سند تا پرداخت کامل اقساط به عنوان وثیقه نزد بانک می ماند.
۲- وثیقه بانکی: وثیقه در امور بانکی زمانی کاربرد دارد که شما برای دریافت وام به بانک مراجعه می کنید.
حال بانک برای اینکه وام گیرنده اقساط خود را به موقع بپردازد و از پرداخت اقساط فرار نکند، بانک وثیقه ای از وی می گیرد. مثلا گاهی بانک وام مسکن به زوجی میدهد و به عنوان وثیقه آن سند خانه وام گیرنده را نزد خود نگه می دارد تا تاریخی که وام تسویه شود.
۳- وثیقه به عنوان تامین کیفری در دادگاه: وثیقه یک قرار تامین است که در دعاوی کیفری صادر می شود.
زمانی که متهم در مواقع ضروری احضار می شود، این قرار وثیقه نوعی تضمین نزد مقام قضایی است که در محاکم قضایی حاضر می شود.
در واقع به منظور دسترسی بهتر و جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم این قرار صادر می شود. این وثیقه که می تواند اموال منقول، غیر منقول، وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی باشد.
۴- وثیقه نظام وظیفه برای خروج از کشور: آقایان تا زمانی که کارت پایان خدمت یا معافیت نداشته باشند اجازه خروج از کشور ندارند.
برای حل این مشکل می توانند برای سفر می توانند مبلغ معین یا سند ملکی را نزد سازمان نظام وظیفه به امانت بسپارند و بعد از بازگشت از سفر این وثیقه را دریافت نمایند.
۵- وثیقه در حوادث رانندگی: گاهی سوانح رانندگی اتفاق می افتد که بنا به نظر قاضی نیاز به وثیقه می باشد.
این وثیقه ممکن است سند ملک یا بیمه نامه باشد. همچنین اگر مورد کیفری مثل دیه یا موارد دیگر باشد قرار تامین کیفری، قابل ضبط است.
نکته: وثیقه می تواند سند اموال غیرمنقول مانند املاک مسکونی و غیر مسکونی، سند اموال منقول مانند ماشین یا وجه نقد یا ضمانت نامه بانکی باشد.
تعیین میزان وثیقه با کیست؟
تعیین میزان وثیقه با نهادی است که وثیقه را دریافت می کند. در مباحث بانکی همانطور که ذکر شد اگر برای خانه ای وام دهند، همان خانه در رهن بانک می رود و با توجه به وام مبلغ وثیقه در نظر گرفته می شود. اما نکته مهم بیشتر در امور کیفری مطرح است.
میزان وثیقه در امور کیفری به عهده مقام قضایی است و با توجه به نوع جرم، شدت جرم، شرایط موجود در پرونده و میزان خسارت تعیین می شود مبلغ وثیقه نباید در هر حال از خسارت وارد به بزه دیده کمتر باشد.
در مواردی که دیه یا خسارت زیان دیده از طریق بیمه قابل جبران است، بازپرس با لحاظ مبلغ قابل پرداخت از سوی بیمه قرار تأمین متناسب صادر میکند.