تصرف عدوانی چیست ؟شامل چه مواردی می‌شود؟

تصرف عدوانی

در دعوی تصرف عدوانی برخلاف خلع ید مالکیت شرط نیست و صرفا سبق تصرف خواهان مالک قرار میگیرد. البته ناگفته نماند که دعوی تصرف عدوانی به دو صورت حقوقی و کیفری مطرح می شود.

در دعوی حقوقی بر طبق اموال حقوقی صرفا سبق تصرف و لحوق تصرف خوانده و عدوانی بودن آن کافی است اما در دعوی کیفری از اموال حقوقی فاصله گرفته شده و در رویه قضایی اثبات مالکیت را نیز لازم می دانند.

نکته قابل توجه این است که در دعوی حقوقی، تصرف عدوانی حتی اگر متصرف عدوانی مالک هم باشد باز مجبور به رفع تصرف به نفع خواهان خواهد شد. زیرا در ابنجا مالکیت اهمیتی ندارد.

در دعاوی تصرف عدوانی ملک علاوه بر تصرف عدوانی دعاوی ممانعت و مزاحمت از حق نیز از دعاوی شایع ملکی می باشد.

 

دعوای تصرف عدوانی ملک به این معنا است که فردی که سابقاً در ملکی تصرف داشته نسبت به فردی که حالاً در آن ملک تصرف دارد دعوای تصرف عدوانی مطرح کرده و درخواست اعاده تصرف نسبت به آن ملک را می نماید.

تصرف عدوانی مستاجر

یکی از مسائلی که به کرّات رخ می دهد این است که مستاجرین از تصرفات صاحب خانه در ملک خود ناراضی هستند. این مسئله ممکن است برای بخش های متفاوتی از ملک صورت بگیرد. اما در هر شرایطی بهتر است بدانید که اگر مالک بدون رضایت مستاجر، اقدام به تصرف ملک بنماید، می توان دعاوی را علیه مالک اقامه کرد و این مسئله ربط چندانی به مالکیت او ندارد چرا که همان طور که در ابتدای متن هم ذکر کردیم، مالک بودن اصل مهمی در این دعاوی است و اصل بر متصرف سابق ملک خواهد بود.

تصرف عدوانی پارکینگ

یکی از رایج ترین دعاوی مربوط به تصرف پارکینگ ساختمان ها مربوط می‌شود. بارها دیده ایم که مالک علی رغم رضایت مستاجر بخشی از پارکینگ را به تصرف خود در آورده و از آن استفاده می کند. در صورتی که پارکینگ هم جزوی از موارد مستاجره باشد، مستاجر می تواند بنا بر حقوق خود، اقدام به ارائه دادخواست نماید.

البته باز هم باید بگوییم که این دسته از دعاوی، سخت و پیچیده هستند و به تنهایی بعید است که قادر به حل و فصل آن ها باشید. به همین خاطر توصیه می کنیم که حتما از کمک یک وکیل متخصص املاک در این زمینه یاری بگیرید.

تصرف عدوانی در ملک مشاع چگونه است؟

یکی از اساسی ترین مشکلاتی که ممکن است در هریک از ساختمان های امروزی رخ دهد، دعوا در املاک مشاع است. تصور کنید که شما به همراه شریکتان، ملکی را خریداری کرده اید و از همان ابتدا؛ حد استفاده از این ملک میان خودتان تقسیم نموده اید اما به تدریج و بعد از گذشت مدتی، شریکتان از محدوده ی خود تجاوز کرده و بخشی از سهم شما را نیز به تصرف خود در آورده است. در چنین شرایطی می‌توانید دادخواست خود را به دادگاه ارائه کنید.

معمولاً در این شرایط، قاضی به رفع تصرف ملک مشاع رای می‌دهد و مشکل چندانی در این زمینه نخواهید داشت. البته توصیه می کنیم قبل از خریداری املاک مشاع، در مورد تقسیم بندی آن نهایت شفافیت و صراحت را به خرج دهید تا در آینده دچار مشکلات این چنینی نشوید.

بر اساس ماده 167 قانون آئین دادرسی مدنی اگر دو یا چند نفر مال غیرمنقولی را به طور مشترک در تصرف داشته باشند و بعضی از آنان مانع تصرف و یا استفاده و یا مزاحم استفاده بعضی دیگر شود حسب مورد در حکم یا مزاحمت یا ممانعت از حق محسوب می‌شود.

ارکان دعوا در ملک مشاع شامل سابقه تصرف خواهان و عدم تصرف سابق خوانده و در نتیجه عدوانی بودن تصرفات خوانده است و در دادگاه به آن رسیدگی می‌شود.

شرایط تصرف در دعوای تصرف عدوانی

دعوای تصرف عدوانی نسبت به اموال غیرمنقول و قابل تملک خصوصی مطرح می گردد و تصرف مالکانه و مشروع شرط نیست بلکه تصرف باید مستمر و مستقر،علنی و غیرمبهم و کامل باشد همچنین تصرف باید عدوانی و بدون رضایت باشد.

دعوای ممانعت از حق چیست؟

در این دعوا مدعی کسی است که درخواست رفع ممانعت از حق ارتفاق یا انتفاع خود در ملک دیگری را دارد و ممانعت به صورت کلی اتفاق می افتد.در این دعوا نیز دادگاه وارد دلایل مالکیت نمی شوذ و تنها به این موضوع رسیدگی می نماید که آیا خواهان در گذشته هرچند به ناحق از حق مجرا و … استفاده می کرده است یا نه بنابراین خواهان ممکن است علی رغم اینکه مالک نیست به صرف استفاده عملی از حق پیروز گردد.

دعوای مزاحمت از حق چیست؟

در این دعوا متصرف درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می نماید که مانع جزئی در تصرفات متصرف ایجاد می نماید بدون اینکه مال را از تصرفش خارج نماید و در این دعوا نیز دادگاه تنها به سبق تصرفات خواهان بدون مزاحمت فعلی مزاحم رسیدگی می کند و وارد دلایل مالکیت نمی شود.

دعاوی تصرف عدوانی حقوقی چیست و طرح دعوا و دلایل ابرازی چگونه است؟

در دعاوی تصرف عدوانی مدعی در اثبات ذی حقی خود تنها به تصرفات سابق خود استناد می کند و به حق مالکیت خود که ممکن است داشته یا نداشته باشد متمسک نمی شود(هرچند ابراز سند مالکیت دلیل بر سبق تصرف و استفاده از حق می باشد.) و مدعی،عدوانی بودن تصرفات متصرف را ادعا و اثبات می نماید و مالکیت متصرف که ممکن است داشته یا نداشته باشد قابل طرح و رسیدگی نمی باشد بنابراین در دعوای تصرف عدوانی دادگاه وارد دلایل مالکیت نمی شود و تنها به سبق تصرفات متصرف و عدوانی بودن تصرف رسیدگی می نماید که در صورت احراز این سه امر باهم متصرف را محکوم به رفع تصرف عدوانی می نماید.

در دعاوی تصرف عدوانی و ممانعت و مزاحمت از حق،مدعی باید ثابت نماید که مال قبل از خارج شدن از تصرفش یا قبل از ممانعت و مزاحمت،در تصرف و یا مورد استفاده او بوده است و متصرف بدون رضایت او و به صورت غیرقانونی مال را از تصرف وی به صورت عدوانی خارج نموده است.

با ثبت دادخواست دعاوی تصرف عدوانی همراه با دستور موقت با استناد به سند مالکیت و شهادت شهود و دیگر دلایل در دفاتر خدمات قضایی انجام می گردد و به دادگاه محل وقوع ملک ارجاع می گردد تا رسیدگی انجام گردد.

مجازات تصرف عدوانی مجدد

در صورتی که بعد از رفع تصرف توسط دادگاه، شخص متصرف دوباره اقدام به تصرف اموال غیرمنقول مورد نظر کند، نه تنها دوباره رفع تصرف خواهد شد بلکه به حبس از شش ماه تا دو سال نیز محکوم می‌شود.

بهتر است بدانید که در این مواقع، دادگاه کاملا جدی عمل می‌کند.

 

قوانین ملکی